آشنایی با انواع عفونتهای پوستی و علت به وجود آمدن آنها
عفونت پوستی میتواند بر اثر عوامل متعدد و با شدتهای متفاوت ایجاد شود. این عفونتها میتوانند علائم مختلفی داشته و در برخی موارد مسری باشند. به همین دلیل بهتر است در زمان مواجهه با اولین علائم عفونت، اقدام به درمان نموده و از مبتلا شدن سایر افراد به این عفونت و یا انتقال آن به بخشهای دیگر بدن پیشگیری نمایید. به طور کلی عفونت پوستی بر اساس علت به وجود آمدن به 4 نوع مختلف دستهبندی میشود که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.
عفونت ویروسی
عفونتهای ویروسی میتوانند به دلیل ورود ویروسهای مختلف به بدن ایجاد شوند. بسیاری از ویروسهایی که عفونت پوستی را ایجاد میکنند، از طریق تماس و یا رابطه جنسی به بدن منتقل میشوند. ویروسها میتوانند عامل به وجود آمدن بیماریهای پوستی همچون زونا، آبله مرغان، سرخجه، زگیل، سرخک و … باشند. در ادامه به معرفی برخی از آنها میپردازیم.
- آبله مرغان: ویروسی که این بیماری را ایجاد میکند، از طریق سرفه و عطسه به بدن فرد دیگر سرایت کرده و 10 تا 21 روز نهفته باقی میماند. در این بیماری ویروسی به نام واریسلا زوستر نقش داشته و باعث ایجاد ضایعات پوسته پوسته، بثورات و خارش شدید میشود.
- بیماری زونا: بیماری زونا نیز بر اثر ویروس واریسلا زوستر ایجاد شده که به سیستم عصبی بدن فرد حمله کرده و ضایعات دردناکی ایجاد میکند.
- مولوسکوم و زگیل: در این نوع عفونت تودههای کوچک و گرد با رنگهای مختلف و به شکل زخم ایجاد میشود که میتواند با درد یا خارش همراه باشد.
عفونت باکتریایی
این عفونت اغلب با برآمدگیهای قرمز و کوچک بر روی پوست همراه بوده و میتواند بیماریهای مختلفی را ایجاد کند. در صورتی که عفونت پوستی ایجاد شده خفیف باشد، میتوان آن را با آنتیبیوتیکهای موضعی برطرف نمود. اما اگر عفونت شدیدتر باشد، آنتی بیوتیک خوراکی تجویز میشود. از جمله بیماریهای باکتریایی میتوان به زرد زخم، کورک، جذام، سلولیت عفونی و … اشاره کرد.
- بیماری هانسن یا جذام: این بیماری مزمن و پیشرونده به وسیله باکتری خطرناکی به نام مایکوباکتریوم لپره ایجاد شده و نوعی عفونت نادر محسوب میشود. در این عفونت ممکن است علاوه بر پوست، نواحی دیگر بدن مانند چشمها، دستگاه تنفس فوقانی، اعصاب، غشاهای مخاطی و … را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
- زرد زخم: این عفونت نوعی بیماری حاد میکروبی است که به صورت تاولهای چرکی ایجاد شده و بسیار واگیردار است و میتواند از طریق تماس با پوست، اشیا و لباس آلوده به باکتری منتقل شود. باکتری ایجاد کننده بیماری زرد زخم استافیلوکوکوس اورئوس و در برخی موارد استرپتوکوک پیوژنز میباشد.
- سلولیت عفونی: این بیماری به وسیله باکتری به نام استرپتوکوک و استافیلوکوکوس اورئوس ایجاد میشود که پوست، غشا میانپوستی و چربی زیرجلدی را تحت تاثیر قرار میدهد. در سلولیت عفونی نواحی قرمز رنگی ایجاد میشود که پس از گذشت چند روز وسیعتر شده و اطراف این قرمزی مرزی وجود ندارد. محدوده عفونت ممکن است ورم کند یا دردناک باشد. پاها و صورت اعضایی هستند که به طور معمول به این بیماری مبتلا میشوند.
- جوشهای عفونی: این جوشها که سادهترین و شایعترین نوع عفونت باکتریایی محسوب میشوند، به دلیل وجود باکتری در مجاری غدد چربی پوست ایجاد شده و پس از گذشت مدت زمان کوتاهی ممکن است از بین برود.
عفونت قارچی
عفونتهای قارچی پوستی به طور معمول در نواحی مرطوب بدن مانند پاها یا زیر بغل ایجاد شده و با قرمزی پوست و خارش همراه است. بیماریهایی همچون پسوریازیس و تغییر شکل ناخن از عفونتهای پوستی رایجی هستند که عامل به وجود آمدن آنها قارچ است. به طور معمول برای درمان عفونتهای قارچی نیز از آنتی بیوتیک استفاده میشود.
- پسوریازیس: بیماری پسوریازیس در واقع نوعی بیماری پوستی مزمن خود ایمنی است که قارچ درماتوفیتوز میتواند عامل تحریک کننده برای بروز علائم این بیماری ژنتیکی باشد. این بیماری با لکههای قرمز و ترکهای خشک بر روی پوست همراه بوده و واگیردار نمیباشد.
- عفونت ناخن: عفونت ناخن در واقع نوعی عفونت پوستی است که به دلیل پیشرفت به ناخن سرایت کرده و آن را تضعیف میکند.
عفونت انگلی
عفونت انگلی توسط موجودات ریز و یا حشراتی ایجاد میشود که زندگی انگلی داشته و میتوانند روی پوست یا زیر آن زندگی کنند. انگلها میتوانند به جریان خون یا اندامهای داخلی سرایت کرده و با تخمگذاری و زندگی بر روی پوست یا داخل بدن، بیماریهای مختلفی مانند انواع عفونتهای پوستی ایجاد کنند. از جمله انگلهایی که موجب بروز عفونت پوستی میشوند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- شپشها: شپشها توسط نوعی تک سلولی به نام پدیکولوس هد موجب بروز عفونت پوستی میشوند.
- ساسها: ساس حشرهای است که میتواند موجب بروز لکههای سفید همراه با خارش شود.
- لاروها: لارو نوعی انگل پوستی است که موجب بروز درد و خارش در پوست میشود.
- گالها: گال انگلی است که از طریق برخی گلها بر روی پوست ایجاد شده و تودههای کوچک و قرمز رنگ به وجود میآورند.
عفونت پوستی چه علائمی دارد؟
عفونت پوستی با توجه به میکروارگانیسمی که موجب بروز آن میشود، میتواند علائم متفاوتی داشته باشد. اما برخی از علائم میان تمام انواع عفونت مشترک است که این علائم شامل موارد زیر میشوند:
- خارش
- حساسیت پوستی
- قرمزی پوست
- احساس درد
- بثورات و راش پوستی
- ترشحات آبکی و بیرنگ
- پوسته پوسته شدن
در صورتی که عفونت پوستی ایجاد شده درمان نشود، پیشرفت کرده و علائم متفاوتی از خود نشان میدهد. در چنین شرایطی بیماری ایجاد شده خطرناک بوده و باید به سرعت درمان شود. از جمله علائم عفونت پوستی شدید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس درد شدید
- سست شدن پوست
- تغییر رنگ و تیره شدن ناحیه بروز عفونت
- ترشح چرکی
- تاول
- نکروز یا مرگ بافتی
نحوه تشخیص عفونت پوست
تشخیص عفونتهای پوستی عموما از طریق علائم ظاهری تشخیص داده شده و نوع آن تعیین میشود. در برخی موارد ممکن است برای تشخیص دقیق عفونت و علت آن، از آزمایش و نمونهبرداری استفاده شود.
چگونه میتوان از ابتلا به عفونت پوستی جلوگیری کرد؟
بهترین روش برای جلوگیری از ابتلا به عفونتهای پوستی مختلف، نداشتن تماس پوستی با افراد یا اجسام آلوده و شستن دستها به طور مرتب میباشد، بهخصوص زمانی که خارج از منزل و در محیطهای شلوغ قرار دارید. علاوه بر این، با رعایت مواردی که در ادامه بیان میکنیم، میتوانید از ابتلای خود و سایر افراد به انواع عفونتهای پوستی جلوگیری کنید.
- هنگام عطسه یا سرفه با دستمال جلوی دهان خود را بپوشانید. در صورت نداشتن دستمال آرنج خود را در مقابل دهان قرار دهید.
- در صورت بروز هرگونه بریدگی عمیق یا گازگرفتگی توسط انسان یا حیوان، حتما به پزشک مراجعه نمایید.
- از لیوان یا ظرفهایی که توسط افراد دیگر استفاده شده است، چیزی ننوشید یا نخورید.
- دستمال استفاده شده یا موارد مشابه آن را به صورت مستقیم لمس نکنید.
- در صورت داشتن بریدگی حتما آن را شستشو داده، ضدعفونی کنید و پانسمان نمایید.
نحوه درمان انواع عفونت پوستی
روش درمان انواع عفونت پوستی به میکروارگانیسمی که عامل به وجود آمدن عفونت شده است، بستگی دارد. درمان هر یک از بیماریهای عفونی بر اساس اینکه عامل بیماری باکتری، ویروس، قارچ یا انگل باشد، متفاوت بوده و راه درمان مناسب باید توسط پزشک تشخیص داده شود. در بسیاری از موارد، از داروهای موضعی یا خوراکی برای درمان یا از بین بردن علائم عفونت پوستی استفاده میشود. بسیاری از عفونتهای پوستی بدون نیاز به مصرف دارو نیز قابل درمان هستند، اما در صورت پیشرفت عفونت، باید به پزشک متخصص عفونی مراجعه کرده و آن را درمان نمایید تا از بروز آسیبهایی همچون نکروز بافت پیشگیری کنید. در صورت ابتلا به هر یک از انواع عفونت پوستی، میتوانید به کلینیک زخم کرج مراجعه نموده و از روشهای درمانی این مجموعه با حضور عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی البرز و فوکال پوینت عفونی استان بهرهمند شوید. برای تعیین وقت قبلی جهت مراجعه حضوری به کلینیک زخم کرج، میتوانید با شمارههای درج شده در سایت تماس بگیرید.