زخم واسکولیت چیست؟
واسکولیت از انواع بیماریهای خونی به شمار میرود که در رگهای خونی و عروق لنفاوی التهاب ایجاد میکند. علاوه بر این، این بیماری میتواند موجب ضخیم شدن دیواره رگهای خونی و آسیب رساندن به بخشهای مختلف بدن شود. التهاب ایجاد شده در رگهای خونی بهخصوص رگهای کوچک پوستی، موجب بروز زخم واسکولیت در سطح پوست میشود. در برخی موارد ممکن است رگهایی که دچار واسکولیت شدهاند، قابل لمس و قابل مشاهده باشند، و در برخی موارد رگها در داخل بدن بوده و علائم آن خود را به صورت داخلی نشان میدهند.
آشنایی با انواع بیماری واسکولیت
بیماری واسکولیت بر اساس علت ایجاد شدن و شدتِ آسیب وارد شده به بدن به انواع مختلفی دستهبندی شود. شدت بیماری واسکولیت میتواند از خفیف تا شدید بوده و علائم متفاوتی از خود نشان دهند. با توجه به این موضوع، انواع بیماری واسکولیت شامل موارد زیر میشوند:
واسکولیت رگهای خونی بزرگ
این نوع واسکولیت موجب بروز بیماریهای زیر میشود:
- آرتریت تمپورال یا التهاب شریانها بهخصوص در قسمت گیجگاهی که موجب بروز سردرد، دوبینی و درد در ناحیه شقیقهها میشود و در افراد بالای 50 سال رخ میدهد.
- بیماری آرتریت تاکایاسو که با درد مفاصل و عضلات همراه بوده و شریان اصلی قلب را درگیر میکند.
- پلیمیالژی روماتیکا با خشکی و درد عضلات بهخصوص در شانهها همراه بوده و شیوع بیشتری در میان بانوان دارد.
واسکولیت رگهای خونی متوسط
از بیماریهایی که این نوع واسکولیت موجب میشود، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ابتلا به بیماری کاوازاکی در کودکان زیر 5 سال که با تب شدید، خشکی لب، بثورات پوستی و قرمزی نوک انگشتان همراه است.
- بروز بیماری بورگر که با التهاب در رگهای خونی دستها و پاها همراه است و علت اصلی ابتلا به آن، مصرف زیاد دخانیات است.
- پلی آرتریت ندوزا نیز به دلیل واسکولیت رگهای خونی متوسط ایجاد شده و یکی از انواع بیماریهای نادر به شمار میرود. این عارضه بر روی عروق خونرسان به کلیه، روده و اعصاب تاثیرگذار بوده و در صورت عدم درمان میتواند جان فرد را تهدید کند.
واسکولیت رگهای خونی کوچک
- از عوارض این نوع واسکولیت میتوان به سندروم چرگ اشتراوس اشاره کرد که به طور معمول در افراد 38 تا 54 سال رخ داده و علائمی همچون کاهش اشتها، آسم، کاهش وزن و بیحسی در اندامها را به همراه دارد.
- از دیگر عوارض واسکولیت رگهای خونی کوچک، میتوان به واسکولیت روماتیسمی اشاره کرد که به دلیل التهاب شریانهای کوچک ایجاد میشود.
- سندرم بهجت نیز از دیگر بیماریهای ناشی از واسکولیت رگهای خونی کوچک است که در دهان و اندامهای تناسلی زخم ایجاد کرده و با التهاب چشم و ضایعات پوستی همراه است.
- از دیگر انواع التهاب رگ، کرایوگلوبولینمی است که پس از ابتلا به عفونت هپاتیت C ایجاد میشود.
- پلی آنژیت میکروسکوپی نیز از انواع التهاب رگ مزمن در میانسالان است که در ریهها و کلیهها ایجاد میشود.
واسکولیت روماتیسمی
این نوع واسکولیت بر رگهای انتقال دهنده خون به قلب و سایر اعضای بدن تاثیرگذار بوده و به بافتهای اطراف آنها نیز آسیب میرساند. علائم و نشانههای این نوع واسکولیت شامل درد، قرمزی، گرمی، تورم، حساسیت و سفتی در برخی نواحی بدن رخ میدهد. واسکولیت روماتیسمی میتواند بر نواحی مختلف بدن از جمله دستها، پاها، مفاصل، عضلات و حتی قلب تاثیر گذاشته و میتواند به شریانها آسیب رسانده و یا عملکرد قلب را کاهش میدهد. در صورتی که این بیماری شدت زیادی پیدا کند، تودههای عروقی التهابی در پوست و اندامها ایجاد میشود.
واسکولیت پوستی
در بیماری واسکولیت پوستی، رگهای خونی پوست ملتهب شده و با تغییر رنگ، تورم، درد، حساسیت و خارش همراه میباشد. واسکولیت پوستی میتواند بر اثر عواملی همچون عفونت پوستی، آسیب فیزیکی، عوامل شیمیایی و داروها ایجاد شود. این بیماری به 3 نوع واسکولیت الکتروفورتیک، حساسیتی و واسکولیت پس از عفونت دستهبندی میشود.
واسکولیت کهیری
این التهاب در اکثر موارد در عروق پوستی دست و پا، صورت و بازوها رخ میدهد که دلایل مختلفی برای به وجود آمدن این التهاب وجود دارد. این دلایل شامل موارد زیر میشوند:
- عفونتهای باکتریایی، قارچی یا ویروسی
- بیماریهای التهابی مزمن مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس اریتماتوز دیسکوئید
- واکنشهای آلرژیک
- آسیبهای شیمیایی
- مصرف داروهای آنتی بیوتیک، آنتیکوآگولانتها، ضد التهابها و ضد تشنج
واسکولیت آلرژیک
بروز آلرژی در عروق پوستی، موجب بروز این نوع واسکولیت میشود که علت اصلی آن عملکرد غیر طبیعی سیستم ایمنی بدن بوده و التهاب و آسیب به عروق پوستی را به همراه دارد. از عوامل تاثیرگذار در این واسکولیت میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- داروها
- مواد غذایی مختلف
- عوامل محیطی
- انواع آلرژن
واسکولیت مغزی
این واسکولیت به دنبال بروز التهاب در عروق خونی مغز رخ داده و بر عملکرد مغز و گردش خون در آن تاثیرگذار است. از جمله عوامل تاثیرگذار در ابتلا به این بیماری، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیماری آرتریت سیستمیک قلبی-عروقی
- لوپوس اریتماتوز سیستمیک
- آنژیت میکروسکوپی
- برخی عفونتهای ویروسی و باکتریایی
واسکولیت مغزی نشانهها و علائمی دارد که شامل موارد زیر میشوند:
- سردردهای شدید و مزمن
- تاری دید
- بروز اختلالات حسی، حرکتی و تشنج
- عوارض عصبی مثل اختلال در حافظه
- ضعف عضلانی
- تغییرات رفتاری و شخصیتی
واسکولیت لکوسیتوکلاستیک
این واکنش التهابی نیز در عروق خونی پوست و اندامهای دیگر بدن رخ میدهد که التهاب و تخریب سلولهای لوکوسیت (گلبولهای سفید) را به همراه داشته و به دیواره عروق آسیب میرساند. از جمله عوامل موثر در ابتلا به این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- واکنش آلرژیک
- بیماریهای التهابی
- عفونتهای ویروسی مانند هرپس یا ویروس هپاتیت
- عفونت باکتریایی مانند سل
- ضایعات قرمز ماکولار یا پاپولار
- آسیب پوستی به همراه خارش، درد، سوزش
واسکولیت سیستمیک
این واسکولیت به صورت گروهی از بیمارهای التهاب عروقی در سراسر بدن رخ میدهد. در این بیماری سیستم ایمنی بدن به عروق خونی حمله کرده و باعث ایجاد التهاب، ضعف و آسیب عروقی میشود. این واسکولیت میتواند در تنها یک اندام خاص رخ داده و یا در سراسر بدن پخش شود.
واسکولیت وگنر
واسکولیت وگنر، یک بیماری التهابی نادر است که در عروق کوچک و متوسط در سراسر بدن ایجاد میشود. علت ایجاد شدن این بیماری هنوز مشخص نبوده و در بزرگسالان بیشتر از سایر افراد رخ میدهد. این نوع از واسکولیت با ایجاد گرانولومها یا تودههای التهابی در عروق خونی و بافتهای مختلف خود را نشان داده و موجب بروز آسیب در عروق و سلولهای بافتی میشود.
واسکولیت در زنان
این التهاب که نام آن آرتریت تاکایاسو است، نوعی واسکولیت رگهای خونی بزرگ است که موجب التهاب آئورت در زنان میشود. این بیماری با بیحسی، سردی و کرختی دست و پا همراه بوده و موجب کاهش نبض، افزایش فشار خون، سردرد و تغییر در بینایی میشود.
زخم واسکولیت چه علائم و نشانههایی دارد؟
- بیحسی و سردی در دستها و پاها
- آسیب به کلیهها
- درد مزمن و متناوب در عضلات، عروق خونی، مفاصل و بافتهای نرم
- علائم تنفسی مانند خس خس صدا، سرفه، تنگی نفس، التهاب حلق و آسم
- ایجاد جوشها و دانههای قرمز برجسته
- احساس ضعف و خستگی عمومی به دلیل کاهش جریان خون و نرسیدن اکسیژن کافی به بدن
- مشاهده خون در ادرار
- خونریزی بینی، مجاری بینی و دستگاه گوارشی
چرا زخم واسکولیت ایجاد میشود؟
علت اصلی التهاب عروق خونی و به دنبال آن ایجاد شدن زخم واسکولیتی هنوز مشخص نبوده و تنها برخی بیماریها، داروها و مواد غذایی موجب بروز این بیماری میشوند.
نحوه تشخیص زخم واسکولیت چگونه است؟
بررسی علائم و نشانههای بیمار، سوابق پزشکی، شدت علائم و عوامل تحریک کننده
ارزیابی علائم جسمی و شرایط بالینی بیمار
انجام آزمایشهای عملکردی مانند آزمایش تحمل فیزیکی و آزمایش پروکتور
انجام آزمایشهای تشخیصی مانند سونوگرافی عروق، سیتی اسکن، سونوگرافی عروق، آزمایش خون، آنژیوگرافی و امآرآی
روشهای درمان زخم واسکولیت
درمان زخم واسکولیت به عوامل ایجاد کننده، نوع و شدت بیماری بستگی داشته و در برخی موارد میتوان تنها با درمان دارویی یا تغییر در سبک زندگی نیز آن را درمان نمود. با توجه به این موضوع، روشهای مناسب برای درمان این بیماری شامل موارد زیر میشوند:
درمان واسکولیت با دارو
برای درمان واسکولیت و کنترل علائم آن میتوان از انواع داروهای تجویزی مختلف مانند داروهای زیر استفاده نمود:
- داروهای ضد انعقادی
- آنتی پلتلت
- وازودیلاتور
- آنتی کلسترول
- ضد التهاب
نحوه درمان واسکولیت پوستی
- کرمها و ژلهای ضد التهابی و آرامبخش موضعی
- آنتیهیستامین، کورتیکواستروئید و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
- سونوگرافی داپلر و آنژیوگرافی
- لیزر و نوردرمانی
- جراحی
درمان خانگی واسکولیت
استفاده از کمپرس سرد یا گرم بر روی مناطق دارای علائم بیماری
استفاده از روشهای سنتی مانند عصاره آلوئهورا، روغن نعنا، گیاهان چایی مانند چای سبز، شاهتره، روغنهای ضد التهابی، کمپرس همراه با خیار،
پرهیز از قرارگرفتن در معرض عوامل تحریککننده مانند استرس، گرما، مواد آلرژن و آفتاب
درمان قطعی زخم واسکولیت
همانطور که گفتیم علت اصلی ابتلا به بیماری واسکولیت تشخیص داده نشده است، اما علت بروز زخمهای واسکولیتی، عدم خونرسانی و اکسیژنرسانی به میزان کافی به بافتهای مختلف بدن است که موجب بروز زخمهای سطحی یا عمقی میشود. برای درمان زخمها ابتدا باید با روشهای مختلف درمانی علت به وجود آمدن زخمها را کنترل نمود، سپس اقدام به ترمیم زخمها کرد. برای جلوگیری از شدت پیدا کردن زخمها و اقدام به درمان به موقع آنها، میتوانید به کلینیک زخم کرج مراجعه نمایید. این کلینیک یکی از بهترین و تخصصیترین کلینیکها جهت ترمیم انواع زخم به شمار میرود که با داشتن پزشکان و متخصصانِ ماهر و با تجربه، به درمان زخمهای شما میپردازد. جهت مراجعه حضوری به کلینیک زخم کرج برای درمان زخم واسکولیت خود، میتوانید با شمارههای درج شده در سایت تماس بگیرید.
چگونه میتوان از ابتلا به زخم واسکولیتی جلوگیری کرد؟
- محافظت از پوست با دوری از قرارگرفتن در معرض تابش مستقیم نور خورشید
- جلوگیری از تغییر دمای شدید بدن و پوست
- مراقبت از پوست بدن
- کاهش استرس و اضطراب با انجام مدیتیشن، تنفس عمیق و ورزش منظم
- جلوگیری از آسیب رساندن به پوست مانند خراش، سوختگی و بریدگی