اسکار زخم در واقع نتیجه فرآیند ترمیم آسیبهای وارد شده به پوست است که علاوه بر تغییر ظاهر پوست، میتواند با مشکلاتی همچون درد، خارش و کاهش اعتماد به نفس نیز همراه باشد. بروز جراحت، سوختگی، آکنه و یا عمل جراحی موجب بروز آسیب در سطح پوست میشود که در صورت بروز چنین آسیبهایی، بدن اقدام به ترمیم آنها کرده و میتواند انواع اسکار پوستی را ایجاد کند. در این متن ما به معرفی انواع اسکار زخم، علائم و نشانههای هر یک از انواع اسکار زخم، روشهای درمان اسکار زخم و نحوه پیشگیری از بروز آن پرداختهایم تا شما با مطالعه این متن با اسکار پوستی به خوبی آشنا شوید.
اسکار زخم چیست؟
اسکار زخم بخشی از یک بافت فیبری است که جهت درمان آسیب وارد شده به پوست ایجاد شده و جایگزین پوست سالم و طبیعی شما خواهد شد. به عبارت دیگر، اسکار در نتیجه تلاش بدن برای ایجاد حالت طبیعی پوست در ناحیه زخم و بهبود آنها ایجاد میشود. زمانی که بخشی از پوست شما دچار صدمه یا آسیب شده و یا جوشهای عمیق ایجاد میشود، زخم ایجاد شده به صورت طبیعی توسط سیستم ایمنی بدن ترمیم خواهد شد. چگونگی و مدت زمان ترمیم ناحیه آسیب دیده، به عمق این آسیب بستگی دارد. در چنین شرایطی اسکار زخم ایجاد شده و میتواند انواع متفاوتی داشته باشد.
معرفی انواع اسکار زخم و علائم آنها
بافت اسکاری که ایجاد میشود، ضخیمتر از پوست معمولی بوده و رنگ آن صورتی مایل به قرمز است. به مرور زمان این اسکار زخم، رنگی روشنتر یا تیرهتر از رنگ پوست به خود میگیرد. به طور کلی 4 نوع اسکار زخم وجود دارد که در ادامه به معرفی انواع اسکار زخم و علائم هر یک از آنها میپردازیم.
اسکار صاف
در اغلب اوقات اسکار ایجاد شده صاف و مسطح بوده و ممکن است بر روی پوست آن چین و چروک وجود داشته باشد. اسکار صاف در ابتدا ظاهری برجسته دارد اما پس از گذشت مدت زمان کوتاهی با پوست نواحی دیگر همسطح شده و تغییر رنگ میدهد.
اسکار کلوئید
اسکار کلوئید در واقع مشابه اسکار هایپرتروفیک بوده و ظاهری برجسته دارد؛ اما نوع کلوئید برخلاف اسکار برجسته، تنها در ناحیه زخم باقی نمانده و قابلیت رشد و گسترش پیدا کردن در دیگر نواحی پوست را نیز دارد.
اسکار هایپرتروفیک (اسکار برجسته)
اسکار هایپرتروفیک ظاهری برجسته داشته و با لمس سطح پوست، قسمت برجستگی آن به راحتی قابل تشخیص است. در برخی موارد اسکار برجسته با گذر زمان کوچکتر میشود. از دلایل ایجاد اسکار هایپرتروفیک میتوان به بروز آکنه یا جوش، بریدگی، سوختگی و یا جراحی اشاره کرد.
اسکار آتروفیک (اسکار فرورفته)
ظاهر این اسکار مشابه گودالی گرد و فرورفته است که در اغلب اوقات بر روی پوست صورت ایجاد میشود. دستکاری جوشهای عمیق و چرکی میتواند موجب بروز اسکار آتروفیک شود. اسکار آبله مرغان یکی از انواع اسکارهای آتروفیک به شمار میرود که به دلیل خاراندن جوشهای ایجاد شده و کندن آنها بر روی پوست صورت یا بدن به وجود میآید.
اسکار سزارین
اسکار سزارین به دلیل بروز مشکلات مختلف هنگام جوش خوردن و ترمیم محل برش ایجاد شده و ظاهری نامناسب بر روی بدن فرد به وجود میآورد. این اسکار میتواند انواع مختلفی همچون اسکار کلوئید و یا اسکار هایپرتروفیک داشته و یا ترکیبی از اسکار آتروفیک و هایپرتروفیک باشد که ظاهری ناهموار بر روی پوست ایجاد میکنند. شما میتوانید جهت درمان اسکار سزارین خود از روشهای غیرتهاجمی همچون لیزر، تزریق استروئید در داخل ضایعه، تزریق مزوتراپی، انجام کربوکسی تراپی و … استفاده نمود.
چرا اسکار زخم ایجاد میشود؟
همانطور که گفتیم، علت اصلی ایجاد اسکار بر روی پوست، بروز آسیبهای مختلف است که این آسیبها شامل موارد زیر هستند:
- سوختگی
- زخم بریدگی
- جوشهای کنده شده
- زخم جراحی همچون سزارین
- ابتلا به بیماریهایی همچون آبله مرغان
- التهاب سیستمیک
- ابتلا به بیماریهای پوستی مانند اپیدرمولیزیس بولوسا
- ژنتیک
- سن
- فشار خون بالا
آشنایی با انواع روشهای درمان اسکار زخم
اسکار پوستی یا اسکار زخم به طور کلی قابل درمان نبوده و روشهای درمانی که برای عارضه پوستی ارائه میشوند، صرفا جهت کوچکتر و کمرنگ کردن اسکار است. جهت درمان اسکار آبله مرغان، درمان اسکار آتروفیک، درمان اسکار هایپرتروفیک و یا درمان اسکار سزارین ممکن است از روشهای درمانی متنوعی استفاده شود که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
- لیزرتراپی: استفاده از لیزر جهت درمان پوست و از بین بردن جای زخم تاثیر بسزایی دارد. در این روش پرتوهای لیزر به صورت یکدست به سطح پوست تابانده میشود تا موجب افزایش کلاژنتراپی در ناحیه آسیبدیده شود.
- تزریق کورتون: در این روش مادهای به نام کورتیکواستروئید بر اسکار ایجاد شده تزریق میشود تا اندازه آن را کوچکتر کرده و ظاهری صاف به آن ببخشد.
- استفاده از پرتوهای نور با طول موجمشخص (لایت تراپی): نوردرمانی یا لایت تراپی، روشی است که میتواند برجستگیها و التهابات پوستی را برطرف نموده و اندازه اسکار را به حداقل برساند.
- کرمهای موضعی: استفاده از کرمهای موضعی و لایهبردار با تجویز پزشک نیز میتواند ظاهر اسکار ایجاد شده را تغییر داده و آن را بهبود ببخشد.
- جراحی: در برخی موارد میتوان از روش جراحی نیز جهت برداشتن بافت اسکار ایجاد شده استفاده نمود.
- درمابریژن: در روش درمابریژن ،لایه بالایی پوست به همراه لایه میانی به وسیله یک دستگاه مخصوص تراشیده شده و میتواند پوست را بازسازی کرده و کلاژنسازی پوست را بهبود ببخشد.
- میکرونیدلینگ: در میکرونیدلینگ از سوزنهای ریزی استفاده میشود که میتوانند قدرت کلاژنسازی پوست، گردش خون و حالت ارتجاعی پوست را افزایش دهند.
- تزریق ژل: این روش یکی از پرطرفدارترین روشهای درمان اسکار جای جوش به شمار میرود که نتیجه آن بلافاصله قابل مشاهده است.
کلینیک زخم کرج، یکی از مراکز معتبر جهت درمان انواع زخم، جای زخم و اسکار پوستی است که با استفاده از جدیدترین روشها و تجهیزات پزشکی، به درمان زخمها و عوارض آنها میپردازد تا بتوانید زیبایی صورت یا بدن خود را افزایش داده و اعتماد به نفس از دست رفته خود را بازگردانید. اگر قصد درمان اسکارهای پوستی خود را دارید، تنها کافی است با شمارههای درج شده در سایت تماس گرفته و اطلاعات لازم را از کارشناسان ما دریافت نمایید.
چگونه میتوان از بروز اسکار زخم جلوگیری کرد؟
مهمترین روش جهت جلوگیری از ایجاد اسکار زخم، مراقبت از پوست و رسیدگی به آن است. روش پیشگیری از بروز اسکار زخم بر اساس نوع اسکار میتواند متفاوت باشد. در ادامه به معرفی روشهای پیشگیری از بروز اسکار زخم میپردازیم.
پیشگیری از بروز اسکار زخم
- شستشو و ضدعفونی زخم و تمیز نگه داشتن آن
- استفاده از پمادها و کرمهای آبرسان و مرطوبکننده با تجویز پزشک
- مصرف ضدآفتاب به صورت روزانه
- عدم دست زدن به زخم و کندن بافت ایجاد شده
پیشگیری از بروز اسکار جای جوش و آکنه
- عدم دستکاری و کندن جوش
- استفاده از فیشال به صورت ماهانه
- داشتن رژیم غذایی سالم و انجام ورزش به صورت روزانه