در این مقاله به معرفی انواع زخم و روشهای درمانی آن میپردازیم؛ در ادامه همراه ما باشید.
تقسیم بندی انواع زخم
زخمها را بر اساس ویژگیهای مختلف از جمله: میزان شدت آسیب، عمق زخم، رنگ بستر آن، عامل به وجود آورنده زخم، میزان آلودگی زخم، زخم باز یا بسته و… تقسیم بندی می کنند. که در این مقاله فقط به ارائه تقسیم بندی زخم باز و زخم بسته میپردازیم.
زخم باز: زخم یا جراحت باز نوعی زخم است که پوست بدن را نیز در بر گرفته و پوست آسیب می بیند.
زخم باز با محیط بیرون ارتباط مستقیم دارد بنابراین میکروارگانیسمها به آسانی میتوانند با زخم در ارتباط باشند.
در صورتی که زخم در پی ورود جسم خارجی به بدن ایجاد شده باشد میکروبها به راحتی وارد بدن شده و با قسمتهای داخلی بدن ارتباط مستقیم دارند در غیر این صورت میکروارگانیسمها ممکن است از طریق هوا نیز به راحتی به داخل زخم باز منتقل شوند بنابراین محافظت از زخم باز اهمیت دوچندان دارد.
انواع زخم های پوستی باز شامل: خراشیدگی، پارگی، قطع شدگی، نفوذ یا سوراخ شدگی، کنده شدگی، له شدگی همراه با آسیب پوست، جدا شدن بافتها از هم
در زخمهای باز بیمار در معرض خطر خونریزی و عفونت قرار دارد.
در زخمهای باز رعایت استریلیزاسیون و پانسمان زخم اهمیت زیادی دارد.
زخم بسته: در زخم بسته که نام دیگر آن زخم بلانت است، پوست بدن دچار آسیب نشده و سالم میباشد؛ اما بافت زیرین پوست دچار آسیب شدند.
در زخم بسته بافت آسیب دیده مستقیماً با محیط بیرون در ارتباط نیست.
انواع زخم بسته یا بلانت:
کوفتگی، هماتوم، صدمات له کننده
برای اطلاع در مورد خدمات در منزل کلینیک زخم کرج این ویدیو را مشاهده کنید.
معرفی انواع زخم باز
خراشیدگی: در زخم ناشی از خراشیدگی بافت اپیدرم پوست به علت کشیده شدن یک جسم خارجی خشن و زبر روی پوست آسیب میبیند.
این نوع زخم معمولاً بسیار سطحی بوده و دردناک است چرا که پایانههای عصبی درد در قسمت پوست قرار داشته و به شدت تحریک میشوند.
زخم ناشی از خراشیدگی معمولاً با خونریزی مویرگ و عفونت همراه است.
در صورت مشاهده خونریزی مویرگی از زخم ناشی از خراشیدگی پوست، با فشار مستقیم خونریزی را کنترل کرده و با شستشو با نرمال سالین یا آب و پانسمان درست و بهداشتی خطر عفونت را کاهش دهید.
در صورت واکسینه نشدن فرد و یا گذشتن بیش از ۱۰ سال از آخرین واکسیناسیون بهتر از واکسن کزاز زده شود.
پارگی: پارگی همان ایجاد شکاف پوستی است که اعمال نیروی زیادی روی سطح کوچک پوست، این نوع زخم را به وجود میآورد.
پارگی انواع مختلفی دارد: پارگی خطی (منظم) پوست و پارگی ستارهای (نامنظم) پوست
کنده شدگی: کنده شدگی نام دیگر جدایی ناقص اعضای بدن از جمله انگشت، دست، پا و… است.
مهم ترین اقدام در زخمهای کنده شدگی جلوگیری از ایسکمی و نکروز بافت در عضو است.
قطع شدگی: جدا شدن کامل یک اندام از بدن از جمله انگشت، دست، پا و…
مهمترین و اولین اقدام درمانی در قطع عضو کنترل خونریزی است.
سوراخ شدگی: بریدگی پوست با عرض کم که عمق زیادی دارد سوراخ شدگی نامیده میشود.
ورود جسم تیز به درون بافت نرم سوراخ پوستی را ایجاد میکند.
سوراخ شدگی احتمال خونریزی شدید داخلی دارد بنابراین بررسی دقیق محل ورود و عمق سوراخ شدگی در این نوع زخم بسیار مهم و حائز اهمیت است.
زخم ناشی از گاز گرفتگی حیوانات: این نوع زخم ترکیبی از انواع جراحات سوراخ شدگی، نفوذی و له شدگی است.
شدت این نوع زخم و جراحت به قدرت آرواره حیوان بستگی دارد.
خطرناکترین نوع زخم گازی زخم، در قسمتهای عروقی بدن است.
این زخمها عوارضی چون عفونت سپتی سمی، سلولیت و… دارند.
زدن واکسن کزاز در پی ایجاد این نوع زخم توصیه میشود.
معرفی انواع زخم بسته
کوفتگی: در زخم بسته کوفتگی، بافت اپیدرم پوست سالم است.
اما در زخم بسته سلولها و عروق خونی کوچک در بافت درم دچار آسیب شدند.
در این نوع زخم معمولاً پوست بدن در اثر تجمع خون به اندازه بیش از دو سانتیمتر کبود میشود.
توجه داشته باشید کوفتگی سمت راست بدن خطر صدمه و آسیب به کبد دارد بنابراین توصیه میشود در صورت بروز آسیب هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
هماتوم: آسیب عروق خونی بزرگ تر در بخش وسیعتری از بافت و تجمع خون و ایجاد توده آبی رنگ بزرگ در قسمتهای زیرین پوست همراه با درد و تورم، هماتوم نام دارد.
این نوع زخم خطر شوک هایپوولمیک دارد.
در صورتی که هماتوم مشاهده شده در بدن به اندازه مشت دست بیمار باشد؛ نشانه از دست رفتن ۱۰ درصد حجم خون در بیمار است.
صدمات له کننده بسته: اعمال نیروی زیاد بر روی بافت بدن بدون پارگی پوست
درمان انواع زخم
ضرب دیدگیهای کوچک و آسیبهای سطحی معمولاً نیاز به درمان تخصصی و پزشکی ندارند و با گذشت زمان و درمانهای جزئی و خانگی بهبود مییابند.
اما در برخی دیگر از زخمها از جمله زخمهایی که بسیار عمیق هستند و خونریزی شدید دارند نیازمند اقدامات درمانی پزشکی هستند.
مهمترین و اولین اقدام درمانی در زخمها کنترل خونریزی و عفونت آن با استفاده از پارچه تمیز و فشار مستقیم برای تسریع ایجاد لخته است.
بهتر از زخم را با فشار مستقیم آب و یا محلول نمکی بشویید.
استراحت کنید و اندام آسیب دیده را آتل بندی کرده و آن را حرکت ندهید. بی حرکتی عضو آسیب دیده به کاهش درد و خونریزی کمک زیادی میکند.
میتوان طبق تجویز پزشک از آنتی بیوتیک موثر برای کنترل عفونت استفاده کرد.
از پانسمان و باندهای بهداشتی برای بستن زخمهای تمیز و سطحی می توان استفاده کرد.
اما زخمهای باز که عمق زیادی دارند ممکن است به بخیه نیاز داشته باشند.
توجه داشته باشید در زخمهای عفونی عفونت زخم را پیش از پانسمان کردن برطرف کنید.
استفاده از یخ به صورت غیر مستقیم برای کاهش خونریزی، تورم و درد
تعویض پانسمان به صورت دورهای و منظم
بخیه زخمهای بزرگ و جراحی